Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 02-02-2018 r. – 0115-KDIT2-2.4011.403.2017.3.ŁS

Sfinansowanie kosztów wycieczki ­ mającej charakter integracyjny ­ nie stanowi przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

UZASADNIENIE

W dniu 29 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 24 stycznia 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sfinansowania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych kosztów wycieczki.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca będący przedsiębiorstwem energetycznym zajmuje się obrotem, przesyłem i dystrybucją ciepła. Wnioskodawca dokonuje odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, zwany dalej ZFŚS, i przekazuje środki w ustawowym terminie na wyodrębniony rachunek bankowy ZFŚS. Wnioskodawca w czerwcu 2017 r. zorganizował przez wybrane biuro turystyczne wycieczkę krajoznawczo­turystyczną dla swoich pracowników i członków ich rodzin, którzy są uprawnieni do korzystania z ZFŚS. Wszyscy pracownicy mogli w tej wycieczce brać udział dobrowolnie, potwierdzając chęć uczestnictwa na liście. Pracownik mógł również zapisać jedną osobę towarzyszącą uprawnioną zgodnie z regulaminem ZFŚS do korzystania z dofinansowania z tego funduszu. Koszt wycieczki Wnioskodawca pokrywał pracownikowi w całości z ZFŚS, natomiast do osoby towarzyszącej Wnioskodawca dopłacał część kosztów wycieczki z ZFŚS, zaś pozostałą kwotę pracownik pokrywał z własnych środków. Dopłata do wycieczki była zróżnicowana w zależności od kryterium dochodowego. Zróżnicowanie polegało na dofinansowaniu jednego biletu wstępu do zwiedzanego obiektu z ZFŚS pracownikom o niskich dochodach, natomiast pozostali pracownicy pokrywali koszt tego biletu z własnych środków. Celem wspólnych wyjazdów jest działalność kulturalna i rekreacyjna. Wyjazd wiązał się ze zwiedzaniem takich miejsc jak: muzea, zabytkowe kościoły i budynki oraz ciekawe miejsca przyrodnicze, co nadaje wycieczce charakter kulturalny i rekreacyjny. Wspólne wyjazdy służą zacieśnieniu więzi i poprawie atmosfery wśród załogi. Zorganizowana wycieczka krajoznawczo-turystyczna miała charakter integracyjny w szczególności miała przyczynić się do polepszenia wzajemnych relacji między pracownikami firmy, zwiększenia zaangażowania pracowników w wykonywanie przez nich obowiązków służbowych, polepszenia atmosfery pracy, usprawnienia procesu komunikacji między pracownikami, a co za tym idzie poprawienia produktywności i efektywności pracowników. Celem wycieczki była integracja pracowników, zwiększenie motywacji, jakości wykonywanej pracy, poprawa współpracy i wzajemnych relacji służbowych. Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę z ZFŚS w związku z organizacją wycieczki to: przejazd autokarem, koszty noclegów, koszty wyżywienia, bilety wstępu do zwiedzanych obiektów. Wnioskodawca naliczył podatek dochodowy od osób fizycznych i odprowadził do urzędu skarbowego od kwot dofinansowania z ZFŚS.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca postąpił prawidłowo, iż od przyznanej kwoty dofinansowania do wycieczki z ZFŚS naliczył i odprowadził podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, udział w wycieczce krajoznawczo-turystycznej prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r, sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy.

Zgodnie z ww. wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) ­ nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie to po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Tak więc udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom jako ich wymierną korzyść.

Biorąc pod uwagę powyższe uznać należy, że udział w sfinansowanych ze środków ZFŚS, zorganizowanych przez pracodawcę dla pracowników oraz innych osób uprawnionych wycieczkach krajoznawczo­turystycznych, mających na celu zacieśnianie więzi i poprawę atmosfery wśród załogi nie skutkuje powstaniem po stronie pracowników przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku organizowania wycieczki dla wszystkich pracowników nie można mówić o przychodzie ze świadczenia nieodpłatnego. Sfinansowanie wycieczki przez pracodawcę nie spełnia kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści). Skoro wycieczka ma charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników oraz innych osób uprawnionych i udział w niej jest dobrowolny, po stronie pracowników nie pojawia się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie wycieczka organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

W ocenie Wnioskodawczy nie było podstaw do pobrania przez płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i należy dokonać korekty pobranego i odprowadzonego do urzędu skarbowego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia ­ według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione ­ według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku ­ według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach ­ na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców ­ jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy ­ wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca będący przedsiębiorstwem energetycznym zajmuje się obrotem, przesyłem i dystrybucją ciepła. Wnioskodawca dokonuje odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, zwany dalej ZFŚS, i przekazuje środki w ustawowym terminie na wyodrębniony rachunek bankowy ZFŚS. Wnioskodawca w czerwcu 2017 r. zorganizował przez wybrane biuro turystyczne, wycieczkę krajoznawczo­turystyczną dla swoich pracowników i członków ich rodzin, którzy są uprawnieni do korzystania z ZFŚS. Wszyscy pracownicy mogli w tej wycieczce brać udział dobrowolnie, potwierdzając chęć uczestnictwa na liście. Pracownik mógł również zapisać jedną osobę towarzyszącą uprawnioną zgodnie z regulaminem ZFŚS do korzystania z dofinansowania z tego funduszu. Koszt wycieczki Wnioskodawca pokrywał pracownikowi w całości z ZFŚS, natomiast do osoby towarzyszącej Wnioskodawca dopłacał część kosztów wycieczki z ZFŚS, zaś pozostałą kwotę pracownik pokrywał z własnych środków. Dopłata do wycieczki była zróżnicowana w zależności od kryterium dochodowego. Zróżnicowanie polegało na dofinansowaniu jednego biletu wstępu do zwiedzanego obiektu z ZFŚS pracownikom o niskich dochodach, natomiast pozostali pracownicy pokrywali koszt tego biletu z własnych środków. Celem wspólnych wyjazdów jest działalność kulturalna i rekreacyjna. Wyjazd wiązał się ze zwiedzaniem takich miejsc jak: muzea, zabytkowe kościoły i budynki oraz ciekawe miejsca przyrodnicze, co nadaje wycieczce charakter kulturalny i rekreacyjny. Wspólne wyjazdy służą zacieśnieniu więzi i poprawie atmosfery wśród załogi. Zorganizowana wycieczka krajoznawczo-turystyczna miała charakter integracyjny w szczególności miała przyczynić się do polepszenia wzajemnych relacji między pracownikami firmy, zwiększenia zaangażowania pracowników w wykonywanie przez nich obowiązków służbowych, polepszenia atmosfery pracy, usprawnienia procesu komunikacji między pracownikami, a co za tym idzie poprawienia produktywności i efektywności pracowników. Celem wycieczki była integracja pracowników, zwiększenie motywacji, jakości wykonywanej pracy, poprawa współpracy i wzajemnych relacji służbowych. Wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę z ZFŚS w związku z organizacją wycieczki to: przejazd autokarem, koszty noclegów, koszty wyżywienia, bilety wstępu do zwiedzanych obiektów. Wnioskodawca naliczył podatek dochodowy od osób fizycznych i odprowadził do urzędu skarbowego od kwot dofinansowania z ZFŚS.

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. Zasadne zatem jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie terminu „nieodpłatne świadczenie” na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż „ma ono szerszy zakres, niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym to Trybunał dokonał ustalenia, jakie kryteria statuują nieodpłatne świadczenie do zakwalifikowania go jako przychodu z tytułu stosunku pracy.

Definiując pojęcie „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się żadna korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że sfinansowanie kosztów wycieczki ­ mającej charakter integracyjny, której celem było zwiększenie motywacji, jakości wykonywanej pracy, poprawa współpracy i wzajemnych relacji służbowych ­ dla pracowników i ich członków rodzin ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, nie stanowi dla nich przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji po stronie pracowników nie powstał przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, który przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 tej ustawy Wnioskodawca miałby obowiązek doliczać do pozostałych przychodów pracowników. Zatem nie było podstaw do pobrania przez Wnioskodawcę zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/